#1 Kinshasa

Een maandag in Kinshasa, Democratische Republiek Congo

Dit is niet het begin van dit verhaal, noch het midden, noch het eind. Het begint waar het wil beginnen. En dat is het moment waarop de deur van mijn broeierig warme kantoor openslaat en daar plotseling vier mannen de ruimte in stappen. Ik ben nog geen drie maanden aan het werk in Kinshasa, Congo. ‘Te laat’, schiet door mijn hoofd terwijl ik gehaast mijn laptop in mijn tas prop en naar ze kijk. Van achter de breedgeschouderde figuren stapt dan mijn collega van personeelszaken naar voren. En met een onschuldig gezicht: ‘Hoi Inge, dit zijn de inspecteurs van het ministerie van werkgelegenheid, die komen kijken of je werkvergunning in orde is. Kun je hen even je paspoort laten zien?’

Ik kijk hem aan, denk het te snappen maar tegelijkertijd ook weer helemaal niet. Ik heb helemaal geen werkvergunning en uitgerekend hij zou dat moeten weten! Wat is er hier aan de hand? En ik weet ook wat er gebeurt op het moment dat je geen werkvergunning hebt in een land als Congo. Dan nemen deze vier mannen me mee in hun kogelvrije wagen. Met en beetje mazzel laten ze me mijn spullen thuis inpakken om dan vervolgens op de eerstvolgende vlucht terug naar Brussel te vliegen. Met het enige stempel in mijn paspoort: ’hier niet meer welkom’. Dat kan niet de bedoeling zijn!

Ik zeg tegen de heren: “goedemiddag, neemt u plaats (grote vergadertafel in mijn kantoor), ik ga heel even naar het toilet en dan sta ik u met alle plezier te woord.” Beheerst sta ik op en ga ik de ruimte uit. Dan trek ik snel mijn hakken uit en vlieg ik de trappen op, richting het kantoor van de directeur personeelszaken. Ik ren door de gang langs de glazen afscheidingswanden, en vang verbaasde blikken can collega’s die me, mantelpak en al, voorbij zien schieten. 

De directeur personeelszaken komt me al tegemoet als ik zijn afdeling opstuif. “Inge Inge, wat is er aan de hand? Wat doe je hier? De inspectie is er dus je moet zo snel mogelijk naar huis gaan. Ze mogen je helemaal niet zien. Kind wat doe je hier! Kom met met me mee, dan zorg ik dat je thuiskomt. Dit is gevaarlijk!” In een seconde beslis ik hem te vertrouwen en ren ik voor de tweede keer door de gangen, ditmaal in het kielzog van de directeur personeelszaken. Weer de verbaasde blikken van achter de glazen wanden. 

Aan het einde van de gang schieten we door de nooduitgang naar buiten. Daar is een wenteltrap en hij wijst me die te nemen. “Ik zorg dat mijn auto en chauffeur er zo beneden voor je zijn. Ga nu snel naar huis, ga niet naar buiten en wacht op mijn bericht.” Ik kijk hem nog even aan en weer besluit ik hem te vertrouwen. In zijn auto, met zijn chauffeur, wie weet wat er dan weer gebeurt. “Oke!”, roep ik en stap met mijn blote voeten pijnlijk op de gaas panelen van de wenteltrap naar beneden. 

Als ik beneden sta uit te hijgen, komt de zwarte Landcruiser van de directeur aan. De passagiersdeur slaat open en ik schiet de koele auto in. Tien minuten later doe ik de deur van mijn appartement open. Eenmaal binnen sluit ik direct de vier sloten: klik, klik, klik en met een laatste klik leun ik met een zucht tegen de deur. Ik kijk even rond en zie de paar onuitgepakte verhuisdozen in de woonkamer staan. Nee, ik ben hier niet gekomen om nog geen drie maanden later, met de staart tussen de benen, te vertrekken. Ik vertrek als ik hier klaar ben. Niet eerder en niet later. En dat gaat me lukken. Hoe ik dat ga doen, dat weet ik op dat moment nog niet.